UPRAWA RÓŻ PUSTYNNYCH: Doradzimy, jak prawidłowo je uprawiać

Jednym z cudów natury, który przyciąga coraz większą uwagę hodowców, jest róża pustynna. Ten sukulent jest szczególnie popularny ze względu na ciekawe kwiaty, które mogą być różowe, czerwone, a nawet białawe. Ponadto można ją uprawiać jako roślinę doniczkową, co z pewnością jest cenione w naszej okolicy. Doradzimy jak pielęgnować tę roślinę, jak podlewać różę pustynną i kiedy ją przycinać.

Co to jest róża pustynna?

Róża pustynna (łac. Adenium obesum, czes. Adenium obesum) to sukulent z rodziny ropuchowatych, spokrewniony z oleandrem. Może to być mały krzew lub mniejsze drzewo z grubym pniem, który jest wyraźnie spuchnięty u dołu (tzw. ogon podstawny). To właśnie ta część tworzy swoisty zbiornik wody, z którego roślina korzysta szczególnie w czasie długotrwałych okresów suszy.

W swoim naturalnym środowisku róża pustynna dorasta do wysokości od około 1 do 4 metrów, a jej gruby pień waży czasami dziesiątki lub setki kilogramów. Jeśli jednak zdecydujesz się na uprawę w domu, będzie ona oczywiście znacznie mniejsza. Ponieważ jest również bardzo plastyczny i dobrze znosi cięcie, w naszych okolicach najczęściej formuje się z niego bonsai.

Kora róży pustynnej jest zazwyczaj szara i gładka, z pulchnymi i pogrubionymi gałęziami wyrastającymi z pogrubionego pnia, który u okazów drzewiastych występuje głównie na szczycie (tworząc coś w rodzaju poczwarki). Są one zwykle pokryte błyszczącymi zielonymi liśćmi, które są sztywne, jajowate i skórzaste.

Pojedyncze liście zwykle rosną w spiralnych gałęziach, które pogrubiają się na końcach. Mają zwykle około 5 do 15 centymetrów długości i około 1 do 8 centymetrów szerokości. Róża pustynna może być wiecznie zielona w klimacie tropikalnym, ale czasami zrzuca liście w okresach suchych, co ma również miejsce w przypadku uprawy w chłodniejszych warunkach.

Kwiaty róży pustynnej na długich łodygach i pięciu płatkach są oczywiście również efektowne i najczęściej mają kolor różowy lub szkarłatny. Hybrydy mogą jednak mieć także barwę białawą, żółtawą lub lekko fioletową i często charakteryzują się odmiennym wybarwieniem brzegów i środka. Na pierwszy rzut oka przypominają kwiaty oleandru lub plumerii. Owocem jest pęcherz z nasionami w środku.

Gdzie rośnie róża pustynna?

Ta soczysta roślina pochodzi z pustyń i półpustyn Afryki (głównie z obszaru znanego jako Sahel), a ponadto z suchych zboczy Półwyspu Arabskiego. Mówi się, że róża pustynna (Adenium obesum) wzięła swoją nazwę od największego portu w Jemenie, Adena, gdzie została po raz pierwszy opisana.

Obecnie roślina ta jest szeroko rozpowszechniona w Arabii oraz Afryce tropikalnej i subtropikalnej (np. Senegal, Mauretania, Nigeria, Mali, Czad, Sudan, Egipt, Tanzania i Uganda), rośnie głównie na obszarach zarośniętych lub słabo zalesionych, szczególnie na wysokościach od Od 0 do 1200 metrów.

Z wyżej wymienionych terenów róża pustynna z czasem trafiła do Tajlandii, Laosu i Wietnamu, gdzie stała się bardzo popularną dekoracją wykorzystywaną np. jako ozdoba świątyń buddyjskich. Obecnie jest uprawiana w całej Azji Południowo-Wschodniej i Ameryce Południowej, ale zyskuje również uwagę europejskich hodowców.

Specyficzne podgatunki róży pustynnej:

• Adenium obesum subsp. arabicum – rośnie na Półwyspie Arabskim, Arabii Saudyjskiej i Jemenie, nadaje się do uprawy i nadaje się do uprawy jako bonsai,
• Adenium obesum subsp. boehmianum – występujący w północno-zachodniej Namibii i południowej Angoli, jest to krzew dorastający do około 2 metrów wysokości i posiadający różowo-fioletowe kwiaty z ciemniejszą gardzielą,
• Adenium obesum subsp. obesum – spotykany na południu Półwyspu Arabskiego, Afryki Subsaharyjskiej i Tanzanii, dorasta do kilku metrów wysokości i ma charakterystyczne różowe lub ciemnoczerwone kwiaty z jaśniejszą gardzielą,
• Adenium obesum subsp. oleifolium – w tym przypadku zasięg obejmuje południową Afrykę, Botswanę i Namibię i jest to mniejsza róża pustynna o ciemnoróżowych kwiatach,
• Adenium obesum subsp. socotranum – występuje wyłącznie na wyspie Socotra na Oceanie Indyjskim, dorasta do 4 metrów wysokości,
• Adenium obesum subsp. somalense – rośnie na terenach Afryki Wschodniej jako drzewo o wyraźnie pogrubionym pniu, a w wariancie chrupiącym może być również uprawiany jako bonsai,
• Adenium obesum subsp. swazicum – występuje w południowo-wschodniej Afryce, wyróżnia się monochromatycznymi kwiatami w odcieniach różu do fioletu.

Jednak niektóre źródła literackie klasyfikują niektóre podgatunki jako odrębne gatunki. Dotyczy to również rośliny zwanej Adenium multiflorum, która występuje w północno-wschodniej części południowej Afryki (tj. m.in. w Zimbabwe i Mozambiku). Ma nieco cieńszy pień niż róża pustynna, opada na zimę i kwitnie przez kilka miesięcy.

Jak wyhodować różę pustynną?

Róża pustynna uprawiana jest w naszych warunkach jako ozdobna roślina doniczkowa. Najlepiej poradzi sobie w suchych mieszkaniach ogrzewanych centralnym ogrzewaniem, gdyż kocha ciepło, a także dobrze znosi suche powietrze. Można ją wyhodować z nasion lub rozmnażać przez najlepsze sadzonki, ale hodowcy często szczepią ją na spokrewnionym oleandrze, co powinno zwiększyć jej odporność.

Jeśli chcesz rozpocząć uprawę róży pustynnej z nasion, postępuj zgodnie z poniższymi zaleceniami. Wysiew odbywa się zazwyczaj od marca do kwietnia w dolnych pojemnikach, a konkretnie na specjalnym podłożu przeznaczonym dla kaktusów i sukulentów, które zaleca się zmieszać z piaskiem i kokosem lub perlitem. Nasiona wysiewamy zawsze na powierzchnię podłoża, gdyż potrzebują światła.

Aby rośliny prawidłowo wykiełkowały, należy zapewnić im temperaturę około 25°C i wyższą wilgotność, do czego odpowiednia będzie szklarnia. Czas kiełkowania wynosi wówczas od 5 do 14 dni, należy jednak pamiętać, aby podłoże było cały czas wilgotne (nie podmokłe). Po wykiełkowaniu poczekaj, aż rośliny wypuszczą kilka pierwszych liści, zanim je zamarynujesz i przesadzisz do większych doniczek.

Jak dbać o Adenium obesum?

Ponieważ róża pustynna uwielbia ciepło i światło, należy wybrać miejsce w pełnym słońcu lub przynajmniej miejsce z rozproszonym światłem. Temperatura może wynosić nawet około 25°C i nigdy nie powinna spadać poniżej 15°C w miesiącach zimowych. Dobrze więc sprawdzi się w mieszkaniu na parapecie, najlepiej w pobliżu okna wychodzącego na południe (nawet w pobliżu grzejnika).

Jeśli zauważysz, że róża pustynna zrzuca liście, może to być spowodowane brakiem światła i ciepła. Kolejną konsekwencją są zdeformowane łodygi, słaby rozwój pnia i ogólny upadek rośliny. Dlatego lepiej zadbać o odpowiednie warunki dla róży pustynnej i od czasu do czasu obracać doniczkę, gdyż ma tendencję do wzrostu na słońcu.

Latem można wtedy wyhodować różę pustynną na zewnątrz w ogrodzie, ale tylko wtedy, gdy nie ma już niebezpieczeństwa przymrozków i nie są prognozowane niskie temperatury. Wybierz dla niej słoneczne miejsce, nawet gdy jest naprawdę gorąco. W przypadku długotrwałych opadów lepiej ponownie przenieść roślinę do pomieszczenia, ponieważ zalewanie może być bardzo szkodliwe.

Jak często podlewać różę pustynną?

Jeśli zastanawiasz się, ile podlewania wymaga róża pustynna, mamy dla Ciebie kilka ważnych wskazówek. Podlewanie powinno zawsze opierać się na liczbie liści, jakie ma roślina. Im bardziej ulistnione są jej gałęzie, tym więcej wody będzie potrzebować róża pustynna. Najlepiej używać wody stojącej, gdy gleba jest prawie sucha. Należy jednak uważać, aby gleba nie była podmokła.

Podlewanie należy ograniczyć na początku sezonu wegetacyjnego, kiedy liście róży pustynnej zaczynają żółknąć i opadają. Zimą zależy to od miejsca, w którym znajduje się roślina i temperatury wokół niej. Im zimniej, tym mniej wody potrzebuje pustynna róża. Połączenie zimnego środowiska i podmokłej gleby może spowodować gnicie korzeni.

Gdy tylko wiosną temperatura ponownie wzrośnie i wznowione zostanie podlewanie (raz lub częściej w tygodniu w rozsądnych dawkach), roślina powinna zacząć się obracać. Jeśli dobrze się nim zajmiesz, wkrótce zobaczysz pierwsze zielone liście. Jeśli chodzi o nawożenie, to od wiosny do jesieni różę pustynną można nawozić nawozem przeznaczonym do karmienia kaktusów i sukulentów mniej więcej co dwa, trzy tygodnie.

Kiedy kwitnie pustynna róża?

Róże pustynne wynagrodzą Ci właściwą pielęgnację pięknymi kwiatami, które mogą występować w różnych odcieniach bieli, różu, fioletu lub czerwieni. Zaczynają pojawiać się nie wcześniej niż dwa lata po posadzeniu z nasion, a konkretnie w maju lub czerwcu, kiedy pojawiają się pierwsze pąki, które stopniowo rozwijają się w ciągu 14 dni. Następnie roślina zakwita ponownie późnym latem, choć na zimę może zrzucić liście.

Róża pustyni: rozmnażanie

Roślinę tę rozmnaża się przez najlepsze sadzonki lub nasiona. Rozmnażanie wierzchołkowych sadzonek na podkładkach jest dość trudne, dlatego powinni się tym zajmować doświadczeni hodowcy, a nie początkujący.

Kiedy ciąć Adenium obesum?

Róża pustynna, która w tym kraju zwykle osiąga wysokość od 10 do 50 centymetrów, jest bardzo tolerancyjna na przycinanie i wszelkiego rodzaju kształtowanie, dlatego nadaje się do uprawy jako bonsai. Zabieg ten można wykonać niemal w każdym momencie, z wyjątkiem okresu kwitnienia, w przeciwnym razie możesz stracić kwiaty. Jeśli roślina jest zarośnięta, przycinanie sprawi, że korona będzie zachwycająca.

Choroby i szkodniki

Zdrowe rośliny są dość odporne, ale jeśli nie zadbasz wystarczająco o różę pustynną, może zostać zaatakowana przez pewne choroby lub szkodniki. Zimno i nadmierna wilgoć zwykle powodują najwięcej szkód, prowadząc do gnicia korzeni. Wśród szkodników dominują świerszcze i mszyce włochate, przed którymi można się obronić odpowiednimi opryskami.

Na co zwrócić uwagę?

Mleczny sok wydzielający się z pustynnej róży, gdy w jakiś sposób zranisz roślinę, jest bardzo trujący. Z tego powodu podczas pracy z rośliną należy nosić rękawice ochronne, a następnie zawsze dokładnie je myć wodą z mydłem. W gospodarstwach domowych, w których znajdują się małe dzieci lub zwierzęta, roślinę należy umieścić poza ich zasięgiem.

Zatrucie mlecznym lateksem wydzielającym się z róży pustynnej może skutkować szeregiem nieprzyjemnych objawów, takich jak biegunka, wymioty czy wysokie ciśnienie krwi. Rdzenni mieszkańcy Afryki używali tego płynu m.in. do moczenia grotów swoich strzał, których następnie używali do polowania na zwierzęta. Mówi się jednak, że niektóre części rośliny mają również właściwości lecznicze.