Co to jest Rokietta siewna? Jakie są jego zastosowania, efekty lecznicze, …

Choć nazwa rokietta siewna może nie kojarzyć się zbyt dobrze, z pewnością słyszałeś o rukoli. Prawdopodobnie Cię to zaskoczy, ale są to dwa bardzo podobne rodzaje warzyw liściastych, które ostatnio są coraz częściej wykorzystywane jako baza do sałatek lub jako dodatek do dań mięsnych. Oprócz pysznego smaku, rukola wyróżnia się również zawartością witaminy C i innymi właściwościami leczniczymi.

Czym jest rokietta?

Rokietta siewna, rukola (Eruca sativa) to średniej wysokości, bogato rozgałęzione i liściaste zioło, które jest często mylone przez ogrodników w tym kraju z jej bliskim krewnym, rukolą (Rucola selvatica). Chociaż rośliny te są bardzo podobne w smaku i obie należą do rodziny rukoli, w rzeczywistości są to dwa różne rodzaje.

Główną różnicą między rukolą a rukolą jest kształt liści, po którym można je odróżnić na pierwszy rzut oka. Podczas gdy liście rukoli są bardziej owalne, liście rukoli charakteryzują się ostro ściętym kształtem. Jednak kwiaty tych roślin również się różnią. Rukola jest jednoroczną rośliną o białych kwiatach, podczas gdy rukola jest byliną, która charakteryzuje się charakterystycznymi żółtymi płatkami i bardziej wyrazistym (pikantnym) smakiem.

Chcąc użyć nazwy rukola w języku angielskim, najczęściej spotkamy się z rukolą, rukolą ogrodową lub rukolą, podczas gdy w niektórych miejscach używane są również nazwy ruchetta, roquette lub rucoli. Klasyczna rukola jest zwykle znana jako dzika rukola.

W niektórych miejscach nadal można znaleźć nazwę Eruca vesicaria, pod którą była pierwotnie znana na całym świecie. Jednak podgatunek Eruca sativa, który rośnie w Europie Środkowej, a zatem także w Czechach, został później oddzielony i uznany za odrębny gatunek.

Jak wygląda roketta?

Roketta jest jednorocznym ziołem, które jest nagie lub bardzo słabo owłosione. Ma prostą, rozgałęzioną łodygę, która wyrasta z cienkiego korzenia i zwykle osiąga wysokość do 60 centymetrów. Liście rukoli mają jasnozielony kolor i rosną nie tylko w części naziemnej rośliny, ale także bezpośrednio na łodydze. Zwykle mają od 7 do 15 centymetrów długości i od 3 do 5 centymetrów szerokości.

Charakterystyczną cechą rukoli są jej czteroczęściowe, kremowe do bladożółtych kwiaty korony, które mają średnicę od 15 do 25 milimetrów i kwitną zwykle od czerwca do sierpnia. Pod względem kształtu i odcienia, rosną one na łodygach w racemie, mają fioletowe żyłki i stopniowo stają się białe.

Owoce rukoli są wzniesione, elipsoidalne lub szablaste, wydłużone i mają około 20 do 30 milimetrów długości. Kapsułki zawierają brązowe lub czerwonawe kuliste nasiona o wielkości około 2,5 milimetra, gładkie i ułożone w dwóch rzędach.

Występowanie

Roketta jest warzywem pochodzącym z basenu Morza Śródziemnego i przyległych obszarów południowo-zachodniej Azji lub Makaronezji. Pierwotnie była uważana przez ludzi za roślinę chwastową, ponieważ rosła głównie w uprawach zbóż i lnu. Dzięki tym nasionom rukola została następnie wprowadzona na subkontynent indyjski, do Azji Południowo-Wschodniej, Afryki Południowej, Ameryki Północnej i Australii.

Na naszym terytorium rukola jest rośliną siewną, którą ludzie wciąż uważają za stosunkowo młodego i niezbyt rozpowszechnionego neofitę. W XIX wieku została sprowadzona z krajów basenu Morza Śródziemnego do czeskich ogrodów, gdzie ogrodnicy uprawiali ją jako przysmak. Stamtąd z czasem wydostała się również na wolność, gdzie po raz pierwszy pojawiła się około 1900 roku.

Roketta: zastosowania i efekty

Prawdopodobnie nie trzeba wyjaśniać głównego powodu uprawy rukoli. Wiele osób uwielbia to liściaste warzywo, ponieważ można z niego przyrządzić ogromną różnorodność pomysłowych potraw. Jednak oprócz wspaniałego smaku, to aromatyczne zioło ma również inne zastosowania. Według lekarzy, rukola wpływa na zdrowie człowieka w bardzo pozytywny sposób.

Jakie są więc zastosowania rukoli? Podczas gdy wiele osób chwali jej walory smakowe, lekarze podkreślają przede wszystkim jej korzystne właściwości dla ludzkiego organizmu. Rukola zawiera dużą ilość witaminy C, a także innych witamin i minerałów. Świeże liście są na przykład doskonałym źródłem wapnia, magnezu i żelaza. Ponadto rukola ma działanie lecznicze w postaci pobudzania trawienia, pobudzania apetytu, oczyszczania krwi, a jej działanie moczopędne jest również znaczące.

Co gorsza, w starożytności niektórzy uważali rukolę za afrodyzjak. Rzymski poeta Wergiliusz stwierdził nawet, że roślina ta pobudza pożądanie seksualne, dlatego też prawdopodobnie uprawa rukoli była surowo zabroniona w średniowiecznych klasztorach. Do dziś jednak ludzie spożywają rukolę, ponieważ wzmacnia ona układ odpornościowy i pomaga w detoksykacji wątroby.

Jeśli chodzi o nasiona rukoli, zawierają one prawie 30% oleju, który zawiera siedem kwasów tłuszczowych. Te kwasy tłuszczowe są wymienione w poniższej tabeli:

• eruka (44,7%),
• olej (15,1 %),
• linolenowy (14,7 %),
• linolowy (8,3 %),
• eikozenowy (7,4 %),
• palmitynowy (5,1 %),
• stearynowy (1,3 %).

Ponieważ olej z nasion rukoli zawiera duże ilości kwasu erukowego, który jest szkodliwy dla ludzkiego organizmu, znalazł on zastosowanie głównie w przemyśle. Tam ludzie cenią ten surowiec szczególnie za jego wysoką stabilność w wysokich temperaturach, ale także za płynność oleju w niskich temperaturach i jego dobrą stabilność oksydacyjną.

Z tego powodu olej z nasion rukoli jest najczęściej wykorzystywany do produkcji smarów przemysłowych, fermentów, preparatów czyszczących i myjących, farb drukarskich i dodatków do tworzyw sztucznych. Choć w Europie Środkowej uprawa rukoli do celów technicznych jest nieopłacalna, jest ona bardzo popularna w Azji, a największe obszary jej uprawy znajdują się w Indiach.